Van Kasteel Naar Fort

De burgeroorlogen vormen het middeleeuwse kasteel om tot een fort

Tijdens de 16e en 17e eeuw vormt het kasteel het toneel van de Religieuze Oorlogen. De site wordt door beide kampen belegerd. Ook vandaag blijven daar historische sporen en gravures van over (vooral van de belegering van 1573). Het middeleeuwse verdedigingssysteem wordt versterkt met verschillende gebouwen, waaronder een vierkante toren en een bastion. De soldaten vinden er onderdak in kazernes. Daarnaast doen oudere structuren voortaan dienst als gevangenis: Bermond-toren, Montlaur-toren (onderste gedeelte, want bovenkant is vernield), kapel en woongebouw. Protestanten (vooral vrouwen) worden er in de koninklijke gevangenissen opgesloten.

De herroeping van het Edict van Nantes door Lodewijk XIV in 1685 doet de religieuze conflicten opnieuw oplaaien. Een van de gevolgen? De Oorlog van de Camisards aan het begin van de 18e eeuw in de Cevennen. De dragonders krijgen opdracht om de protestanten bij de kraag te vatten en te laten opsluiten in het kasteel van Sommières. De graffiti in de koninklijke kapel herinnert nog aan hun aanwezigheid. Ook gewone gevangenen worden tot op het einde van de 18e eeuw in het kasteel opgesloten.

Het koninklijke bolwerk verliest zijn strategische belang in de 18e eeuw. Heel wat verdedigingsstructuren worden niet meer onderhouden en raken in verval. De renovatieprojecten volgen elkaar op, maar worden nooit afgewerkt. Gelukkig werden er in de militaire archieven precieze plannen bewaard, waaronder die van Jacques Philippe Marechal (die ook de tuinen aan de Fontein van Nîmes heeft hertekend). Dankzij die plannen hebben we een mooi beeld van de toenmalige organisatie van het fort.